Magnez (Mg, łac. magnesium) to jeden z najważniejszych elementów w ustroju człowieka, zajmujący wśród pierwiastków czwarte miejsce pod względem ilościowym (25-35 g). Rozmieszczony jest praktycznie w całym organizmie, w 99% – wewnątrzkomórkowo.
Rola magnezu w organizmie człowieka:
– katalizowanie szlaków przemian metabolicznych węglowodanów, białek, lipidów oraz kwasów nukleinowych poprzez aktywację ok.300 różnych enzymów,
– udział w prawidłowym przewodnictwie nerwowym i kurczliwości mięśni,
– niezbędny dla właściwej mineralizacji kości,
– regulacja stężenia glukozy we krwi,
– stabilizacja większości reakcji hormonalnych,
– udział w prawidłowym funkcjonowaniu układu sercowo-naczyniowego,
Źródła magnezu:
– warzywa (zwłaszcza zielone – szpinak, rośliny strączkowe – groch, fasola, soja)
– owoce oleiste (orzechy, słonecznik, pestki dyni, migdały, daktyle)
– zboża i jego produkty (otręby, kasza gryczana)
– rodzynki, awokado, banany, gorzka czekolada, kakao
– woda, zwłaszcza mineralna o wysokim stopniu mineralizacji
Suplementacja magnezu
W przypadku niedostatecznego wchłaniania z diety lub zwiększonego zapotrzebowania na magnez wskazana jest jego doustna suplementacja. Pierwiastek z suplementów wchłania się w różnym stopniu. Wykazano również, że niektóre czynniki tj. witamina B6 czy D3, laktoza, selen, parathoron, insulina czy środowisko o niskim Ph znacznie poprawiają jego wchłanianie.
Witamina B6 należy do grupy witamin rozpuszczalnych w wodzie. Występuje w postaci 6 różnych aktywnych biologicznie form, tj. pirydoksyna, pirydoksal, pirydoksamina oraz postaci estrowych tych związków z kwasem fosforanowym.
Rola witaminy B6 w organizmie człowieka:
– funkcja kofaktora dla ponad 140 różnych enzymów biorących udział e relacjach metabolicznych, związanych m.in. z biosyntezą i rozkładem aminokwasów
– istotny wpływ w metabolizmie węglowodanów i lipidów,
– udział w syntezie neurotransmiterów (kwasu y-aminomasłowego, dopaminy, noradrenaliny, serotoniny) oraz uczestnictwo w metabolizmie tryptofanu,
– wpływ na prawidłowy rozwój mózgu płodu i dziecka,
– funkcja w układzie immunologicznym poprzez produkcję przeciwciał, limfocytów, interleukiny
typu 2,
– umożliwienie organizmowi zużywania i magazynowania energii dopuszczalnej przez białko i węglowodany w pożywieniu,
– udział w glukoneogenezie i glikogenozie (powstaniu i rozkładzie glukozy) oraz utrzymywaniu prawidłowego poziomu glukozy we krwi
– biosynteza hemu, tworzenie hemoglobiny i pomoc w rozprowadzaniu tlenu do tkanek,
-czynnik ochronny przeciwko reaktywnym formom tlenu (tj. tlen singletowy),
-modulacja działania hormonów steroidowych (glikokortykoidy, progesteron, androgeny i estrogeny)
W celu poprawy wchłaniania i transportu jonów Mg2+ przygotowywane preparaty doustne zawierają w swoim składzie witaminę B6. Łącząc obie substancje: MAGNEZ I WITAMINĘ B6 otrzymuje się bardzo korzystny efekt leczniczy – dlatego też zalecane jest suplementowanie diety preparatami zawierającymi oba te komponenty.
Literatura:
- Szymczyk H.: Magnez – pierwiastek niezbędny do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Farm. Współ., 2016, 9, 217-223.
- Papierkowski A.: Znaczenie magnezu w praktyce lekarskiej. Część I. Przyczyny i objawy zaburzeń gospodarki magnezowej. Med. Rodz., 2002,1, 31-4.
- Iskra M., Krasińska B., Tykarski A.: Magnez — rola fizjologiczna, znaczenie kliniczne niedoboru
w nadciśnieniu tętniczym i jego powikłaniach oraz możliwości uzupełniania w organizmie człowieka. Arterial. Hypertension, 2013, 17 (6), 447-459. - Jarosz M.: Normy żywienia dla populacji Polski, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa, 2017
- Ziemska J.: Witaminy B6 i B12 – znaczenie dla człowieka. Lek w Polsce, 2014, 4 (11), 49-53.
- Xia-Yu W., Lin L.: Vitamin B6 deficiency, genome instability and cancer. Asian 4. Pacific J. Cancer Prev., 2012, 13 (11), 5333-5338.
- Oka T.: Modulation of gene expression by vitamin B6. Nutr. Res. Rev., 2001, 14 (2), 257-266.