Morwa biała – naturalny sposób na obniżenie poziomu cukru i cholesterolu we krwi.

Morwa biała (Morus alba L., Moraceae) jest drzewem pochodzącym z Azji południowo-wschodniej (głównie z północnych Chin), uprawianym od tysięcy lat nie tylko ze względu na – popularną w tamtym regionie – hodowlę jedwabnika morwowego. Wyciąg z liści omawianej rośliny (łac. Morus folii extractum) stosowany jest od wieków w tradycyjnej medycynie chińskiej z powodu wielu cennych właściwości farmakologicznych.

Właściwości przeciwcukrzycowe liści z morwy białej były przedmiotem wielu badań naukowych z udziałem enzymów jelitowych, komórek oraz zwierząt laboratoryjnych, a ich wyniki zostały potwierdzone przy pomocy badań klinicznych przeprowadzonych w grupie osób chorych na cukrzycę typu II. Udowodniono w nich, iż regulacja poziomu cukru w przypadku zastosowania ekstraktu z liści morwy białej przebiega etapowo i jest procesem dość złożonym.

W pierwszym etapie substancje czynne zawarte w omawianej roślinie hamują rozkład węglowodanów złożonych pochodzących ze spożytego pokarmu, do cukrów prostych, m.in. glukozy, fruktozy, mannozy, które są wchłaniane w przewodzie pokarmowym. W rezultacie duża część węglowodanów pozostaje niestrawiona i ulega wydaleniu z organizmu. Naukowcy przypuszczają, iż za omawianą właściwość liści morwy białej odpowiedzialny jest zawarty w nich alkaloid (dezoksynojirymycyna) i jego pochodne. Związek ten jest blokuje wybiórczo enzymy z grupy α-glukozydaz, m.in. sacharazę i maltazę, które biorą udział we wchłanianiu węglowodanów ^{[ 1 ]}. Ich zahamowanie uniemożliwia rozkład disacharydów do monosacharydów (np. glukozy) i ich absorpcję z jelita cienkiego do krwi. Powoduje to obniżenie hiperglikemii po posiłku. 

Kolejnym etapem regulacji stężenia cukru we krwi przez ekstrakt z liści morwy jest zwiększenie wykorzystania glukozy przez mięśnie szkieletowe. Wspomniany mechanizm polega na aktywacji białka, będącego zależnym od insuliny transporterem glukozy. Powoduje to zwiększenie tolerancji na glukozę i jest szczególnie ważne u osób, u których wydzielanie insuliny przez trzustkę jest zbyt małe. Uważa się, iż za powyższy mechanizm działania liści morwy białej, odpowiada zawarty w nich kwas galusowy ^{[ 2 ]}.

Skuteczność przeciwcukrzycowa ekstraktu z liści morwy białej była również przedmiotem badań klinicznych z udziałem pacjentów z łagodnymi objawami cukrzycy typu II. W trakcie badania okazało się, że u pacjentów przyjmujących ekstrakt z liści morwy poziom cukru we krwi był wyrównany, nie obserwowano gwałtownych wahań stężenia glukozy we krwi po posiłku ^{[ 4 ]}.

Wyciągi z liści morwy białej wspomagają również działanie przeciwmiażdżycowe ze względu na swoje właściwości antyoksydacyjne. W badaniach na myszach potwierdzono, iż flawonoidy w nich zawarte hamują utlenianie lipoproteiny odpowiedzialnej za transport cholesterolu z wątroby do tkanek obwodowych, m.in. mięśni  i tym samym przeciwdziałają uszkodzeniom o charakterze miażdżycowym w naczyniach krwionośnych ^{[ 4 ]}. Omawiany efekt został zaobserwowany również w badaniach klinicznych prowadzonych u osób chorych na cukrzycę typu 2 z nieprawidłowym profilem lipidowym. Właściwości przeciw-miażdżycowe ekstraktu z liści morwy opierały się, w tym przypadku, na obniżeniu stężenia cholesterolu całkowitego oraz triglicerydów, a także zwiększeniu poziomu „dobrego” cholesterolu w surowicy krwi ^{[ 3 ]}.

Ze względu na udokumentowane właściwości prozdrowotne ekstrakt z liści morwy białej jest polecany dla osób z łagodną hiperglikemią, obniżoną tolerancją glukozy oraz tendencją do podwyższonego poziomu cholesterolu we krwi.